Μυικές κράμπες στον αθλητισμό

Οι μυικές κράμπες είναι μία κλινική κατάσταση που συναντάται αρκετά συχνά τόσο στους επαγγελματίες όσο και στους ερασιτέχνες αθλητές. Μία κατάσταση , που αν δεν έχει τη βάση της σε μερικές πολύ σοβαρές παθολογίες, και εξαρτάται μόνο από την άσκηση, δεν μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα σοβαρή, αλλά δεν παύει να ταλαιπωρεί και να προβληματίζει πολλούς από εμάς.

Η συχνότητα εμφάνισης των μυικών κραμπών δεν έχει υπολογιστεί με ακρίβεια και είναι δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο γιατί σπάνια θα απευθυνθεί κάποιος στους ειδικούς μόνο για μία κράμπα.

Ορισμός: Μυική κράμπα συσχετιζόμενη με αθλητική δραστηριότητα μπορεί να οριστεί ως μία επίπονη, σπασμωδική και μη ηθελημένη μυική σύσπαση σκελετικού μυός, η οποία συμβαίνει κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από την άσκηση.

Σκελετικές μυικές κράμπες μπορούν φυσικά να προκαλέσουν και άλλες καταστάσεις όπως :

Κράμπες συσχετιζόμενες με κούραση στην εργασία
Νυκτερινές κράμπες γαστροκνημίου
Κράμπες κατά την εγκυμοσύνη
Σε διάφορες αθένεις όπως η υπερτονία
Σε παθήσεις του ενδοκρινικού συστήματος (διαβήτης-θυροειδής)
Σαν αντίδραση σε φάρμακα ή τοξίνες
Σε διαταραχές των υγρών ή των υλεκτρολυτών

Αιτιολογία και Παθοφυσιολογία Το ενδιαφέρον για τις μυικές κράμπες σε συσχέτιση με τη φυσική άσκηση ξεκινάει από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, με εργασίες να περιγράφουν κράμπες σε ανθρώπους που δούλευαν σε ζεστά και με πολύ υγρασία περιβάλλοντα. Οι πρώτοι αυτοί ερευνητές υπέθεσαν ότι η παθοφυσιολογία των κραμπών οφείλεται σε συστηματική διαταραχή των υγρών και της υλεκτρολύτικής ισορροπίας. Έτσι δημιουργήθηκαν οι πρώτες και ακόμα δημοφιλείς θεωρίες για την αιτιολογία της κατάστασης.

Αργότερα προσετέθησαν και άλλες θεωρίες όπως αυτή το 1950 της έλλειψης μυοφοσφορυλάσης. Αυτές οι θεωρίες βοήθησαν να ανακαλυφθούν οι περιπτώσεις που οι κράμπες οφείλονται σε μεταβολικές ανωμαλίες, αιτιολογία που διαφέρει πολύ από αυτή που μας ενδιαφέρει, των μυικών κραμπών λόγω αθλητικής δραστηριότητας.

Τελικά κάποιες μεμονομένες περιπτώσεις που σκελετικές μυικές κράμπες κατά την άσκηση συνέβησαν σε περιβάλλοντα με υπερβολική ζέστη ή υπερβολικό κρύο ανέπτυξαν την περιβαλλοντική θεωρία για τις κράμπες, παρόλο που οι περισσότερες κράμπες συμβαίνουν σε περιβάλλοντα με μη εξεζητημένες θερμοκρασίες.

Μία τελευταία θεωρία δεν αποδέχεται καμμία από τις προαναφερόμενες επεξηγήσεις και θέτει τη δική της θεώρηση. Σύμφωνα με αυτή οι μυικές κράμπες λόγω άσκησης , συμβαίνουν ως αποτέλεσμα μίας ανωμαλίας των επαναλαμβανόμενων νευρικών ερεθισμάτων που ελέγχουν την μυική συστολή στο επίπεδο του νωτιαίου μυελού (αντανακλαστικό νωτιαίου μυελού). Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν υπάρχει μυική κόπωση που συνδυάζεται με μυική συστολή στην πιο βραχυσμένη θέση του μυός. Η θέση βράχυνσης του μυός ίσως να είναι ο παράγοντας που επιταχύνει την πρόκληση της μυικής κράμπας.

Εκλυτικοί Παράγοντες:

Αυξημένη ηλικία αθλουμένου
Αυξημένη κούραση λόγω άθλησης
Αυξημένο σωματικό βάρος
Μειωμένος χρόνος για διατάσεις
Ακανόνιστα διαστήματα διατάσεων
Οικογενειακό ιστορικό διατάσεων

Ιστορικό: Οι αθλητές συνήθως παθαίνουν τις κράμπες στο τέλος ή κοντά σε αυτό μιας έντονης ή παρατεταμένης άσκησης. Στο τυπικό ιστορικό έντονος πόνος ή έντονη σύσπαση (που φέρνει το σκέλος σε μόνιμη θέση) ή συνδυασμός και των δύο ανευρίσκονται, ενώ μετά την πάροδο της κράμπας έντονη μυική κόπωση περιγράφεται. Αν η κούραση συνεχιστεί σπασμωδικές μυικές συσπάσεις μπορεί να συμβούν. Η θέση σύσπασης ανακουφίζεται αν διάταση προς την αντίθετη μεριά επιτευχθεί. Η μυική κράμπα μπορεί εύκολα να ξαναπροκληθεί αν συμβεί μυική σύσπαση σε θέση βράχυνσης.

Φυσική εξέταση: H κλινική εξέταση των αθλητών με οξεία και εντοπισμένη (σε μία ή δύο μυικές ομάδες) μυική κράμπα λόγω άσκησης εμφανίζει έντονο πόνο και άγχος στους αθλητές, σκληρό συσπασμένο μυ και εμφανή διόγκωση στη μυική γαστέρα. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι αθλητές έχουν πλήρως τις αισθήσεις τους και αντιδρούν σε όλα τα ερεθίσματα. Τα ζωτικά σημεία και η γενική εξέταση είναι φυσιολογική, ενώ συνήθως δεν εμφανίζουν σημάδια αφυδάτωσης ή υπερθερμίας και γενικά δεν απιτούν παιρετέρω εξερέυνηση.

Θεραπεία: H άμεση θεραπεία για τις οξείες μυικές κράμπες λόγω άθλησης έχει ως εξής:

Παθητική διάταση της πρασβαλόμενης μυικής ομάδας
Διατήρηση της θέσης διάτασης μέχρι να πάψει η ακούσια μυική σύσπαση και η επιστροφή του μυός σε φυσιολογικό μήκος να μην ξαναπροκαλεί κράμπα.
Γενική υποστηρικτική θεραπεία (βάζουμε τον ασθενή σε βολική θέση με θερμοκρασία άνετη και του δίδουμε υγρά αν είναι απαραίτητο)
Παιρετέρω ιατρική βοήθεια χρειάζεται ο ασθενής αν οι κράμπες είναι γενικευμένες και εκτεταμένες.

Παρόλο που σκευάσματα όπως μαγνήσιο και ασβέστιο σε ενδοφλεβια μορφή έχουν ληφθεί για αποφυγή έντονων επεισοδίων κράμπας, τα σκευάσματα αυτά δεν συνιστώνται γενικά γιατί μπορεί να έχουν παρενέργειες όπως υπόταση ή δυσκολίες στην αναπνοή.

Οι ασθενείς εκείνοι που μετά από κάποιο επεισόδιο οξείας κράμπας λόγω αθλητικής δραστηριότητας δεν έχουν καθόλου ούρα ή τα ούρα τους είναι πολύ σκοτεινά κατά τις πρώτες 24 ώρες μετά την κράμπα, πρέπει να λάβουν επείγουσα ιατρική βοήθεια. Το ίδιο ισχύει και για ασθενείς με επαναλαμβανόμενς συχνές κράμπες ή με ανθρώπους που θα εμφανίσουν γενικευμένες κράμπες σε όλο το σώμα..

Προφύλαξη: Το κλειδί για να προστατευτείτε από μυικές κράμπες λόγω άσκησης, είναι να προστατεύσετε τους μύες σας από πρόωρη κούραση κατά τη διάρκεια αυτής της άσκησης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αν:

Έχετε καλή φυσική κατάσταση για την συγκεκριμένη άσκηση
Ασχοληθείτε αρκετή ώρα να προθερμάνετε ομαλά τους μύες σας
Κάνετε τακτικά διατάσεις και ειδικά στους μύες που είναι ευπαθείς σε κράμπες
Διατηρήσετε επαρκή διατροφή και υγρά για να αποφύγετε πρόωρη μυική κούραση
Μειώσετε την ένταση και την διάρκεια της άσκησης αν αυτό είναι απαραίτητο