Ορισμός: Είναι το σύνολο των φροντίδων που παρέχονται σε τραυματίες ή πάσχοντες από μια αιφνίδια νόσο, με σκοπό την επείγουσα και με τα διαθέσιμα μέσα αντμετώπιση απειλητικών για την ζωή και την υγεία καταστάσεων.
Στόχοι Πρώτων Βοηθειών
1. Η προσπάθεια να σωθεί μια Ζωή
2. Η ανακούφιση από τον Πόνο
3. Η ηθική Συμπαράσταση
Παραδείγματα Πρώτων Βοηθειών:
- Η τοποθέτηση του πάσχοντα στην καταλληλότερη για την περίπτωση θέση
- Η αιμόσταση ( το σταμάτημα της αιμορραγίας σε τραύματα, εκτεταμένες κακώσεις )
- Η κάλυψη ανοικτών τραυμάτων
- Η εφαρμογή ακινητοποίησης
- Η ανακούφιση από τον πόνο
- Η διατήρηση ελεύθερης της αναπνευστικής οδού
- Η τεχνητή αναπνοή
- Οι καρδιακές μαλάξεις
- Η απομάκρυνση του βλαπτικού παράγοντα ( δηλητήρια, ηλεκτρισμός, ξένα σώματα )
- Η αντιμετώπιση του shock
- Η προετοιμασία για διακομιδή και η μεταφορά του πάσχοντος σε νοσηλευτικό ίδρυμα
- Η προσφορά ηθικής συμπαράστασης
Να μην ξεχνάμε την τριπλή εντολή του G. Birdwood:
ΒΛΕΠΕ – ΜΙΛΑ - ΨΗΛΑΦΙΣΕ
Βασικές προδιαγραφές παροχής Πρώτων Βοηθειών:
1. Κρατήστε την ψυχραιμία σας, δρώντας ήρεμα και λογικά.
2. Ένας έχει το γενικό πρόσταγμα και οι υπόλοιποι βοηθούν. Μην προσπαθείτε να κάνετε πολλά πράγματα μόνοι σας.
3. Απομακρύνετε τους περίργους.
4. Καλέστε την κατάλληλη βοήθεια.
5. Ακινητοποιήστε τον πάσχοντα, ξαπλώνοντας τον πάνω σε ένα φορείο ή σε κάτι σταθερό και ανένδοτο.
6. Ελευθερώστε τον πάσχοντα από σφιχτά ρούχα, με απαλές και σταθερές κινήσεις.
- Δεν διστάζουμε να καταστρέψουμε τα ρούχα του πάσχοντα, αν νομίζουμε ότι έτσι θα τον υποβάλλουμε σε λιγότερη ταλαιπωρία. Πολυσύνθετες κινήσεις, για να γδύσουμε ένα τραυματία, μπορεί να αποβούν επικίνδυνες για την σωματική του ασφάλεια.
- Συχνά χριεάζεται να καταστραφούν ρούχα, για να δημιουργηθούν ιμάντες ή αυτοσχέδιοι επίδεσμοι.
7. Ελέγξτε άμεσα τις βασικές ζωτικές λειτουργίες του πάσχοντα ( αναπνοή, σφύξεις, έλεγχος αιμορραγίας )
- Βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει κάποιο κώλυμα που να εμποδίζει την διέλευση του αέρα από τις αεροφόρους οδούς και ότι ο πάσχων αναπνέει κανονικά.
- Βεβαιωθείτε για την καλή κυκλοφορία του πάσχοντα, ελέγχοντας τις σφύξεις του ή την αρτηριακή του πίεση.
- Σταματήστε αμέσως κάθε αιμορραγία.
8. Φροντίστε να καταπραϋνετε τον πόνο του πάσχοντα.
9. Προσφέρετε τις πρώτες βοήθειες που μπορείτε. Μην απελπίζεστε, αν δεν έχετε όλα τα μέσα που νομίζετε ότι χρειάζεστε.
10. Όταν έχετε περισσότερους από έναν τραυματίες, ερευνείστε και αποφασίστε για τις προτεραιότητες.
11. Πάρτε οποιαδήποτε φροντίδα για τον πάσχοντα με αγάπη.
12. Τονώστε αδιάκοπα το ηθικό του πάσχοντα.
- Μιλάτε του συνεχώς κρατώντας το χέρι του ( έστω κι αν νομίζετε ότι θα πεθάνει )
- Εξηγήστε τι πρόκειτε να κάνετε.
- Μην αφήνετε τον πάσχοντα να αισθανθεί μόνος του.
- Διασκεδάστε όσο μπορείτε τους φόβους του.
13. Φροντίστε για την διακομιδή του πάσχοντα δίχως χρονοτριβή, αλλά χωρίς βεβιασμένες και πρόχειρες κινήσεις.
14. Μην εγκαταλείπετε τον πάσχοντα, ακόμα κι αν αισθάνεται καλύτερα, προτού τον παραδώσετε στον υπεύθυνο γιατρό.
15. Ελέγξτε τον περιβάλλοντα χώρο και μαζέψτε οποιαδήποτε πληροφορία ή υλικά.
- Ιδιαίτερα σε υπόνοια δηλητηρίασης, μαζεύουμε και στέλνουμε μαζί με το θύμα κάθε ύποπτο φιαλίδιο ή φάρμακο.
16. Φροντίστε την περιουσία του πάσχοντα.
- Μαζέψτε, ασφαλίστε και παραδώστε στις αρχές τσάντες, πορτοφόλια, πιστωτικές κάρτες, χρήματα ή άλλα τιμαλφή, πάντα μαζί με τουλάχιστον ένα μάρτυρα.
- Ασφαλίστε το σπίτι του πάσχοντα σβήνοντας εστίες, θερμοσίφωνα, θερμάστρα και κλείνοντας τα παράθυρα και την πόρτα όταν φύγετε.
17. Υπολογίστε τους κινδύνους τόσο για το θύμα όσο και για εσάς που πάτε να προσφέρετε την βοήθειά σας.
- Διακόψτε την παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος.
- Σβήστε την φωτιά.
- Απομακρυνθείτε από το χείλος του γκρεμού.
- Ζητήστε από κάποιον να ελέγχει την κυκλοφορία των αυτοκινήτων.
- Σβήστε τις μηχανές των οχημάτων που συγκρούστηκαν.
18. Προστατεύστε τον εαυτό σας από κινδύνους αλλά και από τυχόν μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων (ηπατίτιδα, AIDS κ.ά. )
- Μην εκτίθεστε σε κίνδυνο επιχειρώντας ηρωϊκές διασώσεις, αν δεν είστε κατάλληλα εκπαιδευμένος και εξοπλισμένος.
- Μέχρι τώρα δεν αναφέρεται μετάδοση ηπατίτιδας ή AIDS από τεχνητή αναπνοή.
- Μάθετε να συνυπάρζετε με δυσάρεστες οσμές ή ακόμη και με αποκρουστικές όψεις.